Zoals intussen genoegzaam gekend dienen de verzekeringsplichtige bouwpartners uiterlijk bij aanvang van hun respectieve werken een verzekeringsattest voor te leggen, waarmee zij bewijs moeten leveren dat hun tienjarige aansprakelijkheid is verzekerd conform de Wet Peeters-Borsus, van toepassing bij woningbouw.

Zoals intussen genoegzaam gekend verplicht de wet van 31 mei 2017 (de wet-Peeters) aannemers, architecten en andere dienstverleners om hun tienjarige aansprakelijkheid te verzekeren voor woningbouwprojecten in België waarvoor na 30 juni 2018 een definitieve vergunning werd bekomen.

De context en historiek

Regelmatig stellen wij vast dat ontwerpers, op eigen initiatief of omdat dit gevraagd dan wel opgelegd wordt door een potentiële opdrachtgever, zich verenigen en samen een opdracht uitvoeren.

Zeker wanneer het gaat om een sporadische samenwerking, zullen zij hiervoor meestal geen vennootschap met rechtspersoonlijkheid oprichten (zoals een bvba, nu bv), maar stappen zij voor deze tijdelijke samenwerking in een ‘combinatie zonder rechtspersoonlijkheid’, een ‘tijdelijke vereniging’, een ‘bouwteam’, een ‘maatschap’, een ‘feitelijke vereniging’, ...

Jarenlang waren architecten correct verzekerd door de wet-Laruelle. Maar omdat andere bouwpartners niet verplicht waren zich te verzekeren, was er sprake van discriminatie. In plaats van die verzekeringsplicht uit te breiden, besliste de wetgever om de wet-Laruelle gedeeltelijk af te schaffen en te vervangen door twee nieuwe. Vandaag stellen we vast dat veel architecten worstelen met de complexiteit van de tweevoudige wet. We legden onze vragen voor aan Rebecca Ramboer, CEO van verzekeraar Protect.

Over de concrete aannemers die onder toepassing van de wet vallen, is de wet zelf niet duidelijk.

Als aannemer definieert de wet in artikel 2,1° “iedere natuurlijke of rechtspersoon, die zich er toe verbindt om voor rekening van een ander en tegen rechtstreekse of onrechtstreekse vergoeding, in volledige onafhankelijkheid maar zonder vertegenwoordigingsbevoegdheid, een bepaald onroerend werk op woningen die in België gelegen zijn te verrichten waarvoor de tussenkomst van een architect verplicht is krachtens artikel 4 van de wet van 20 februari 1939 op de bescherming van de titel en van het beroep van architect.”

Stel: je vermeldt een bepaald gebrek niet in een proces-verbaal van voorlopige of definitieve oplevering. Zal dit gebrek naderhand dan automatisch als een verborgen gebrek worden aanzien? Het antwoord is ‘neen’. Zo een gebrek kan na de aanvaarding wel degelijk als een zichtbaar gebrek worden beschouwd, ook al werd het niet als dusdanig vermeld in het proces-verbaal. Het Gentse Hof van Beroep bevestigde dit in een arrest van 7 september 2018 (onuitg.).

De overheidsopdrachtenregelgeving voorziet onder meer dat inschrijvers zelf verbeteringen moeten doorvoeren wanneer zij fouten ontdekken in de in de meetstaat vermelde hoeveelheden. Zij moeten deze verbetering verantwoorden door middel van de toevoeging van een nota aan de offerte.

De verplichte burgerlijke aansprakelijkheidsverzekering voor intellectuele beroepen in de bouwsector ziet dan toch eindelijk het levenslicht.

Het wetsvoorstel van 27 februari 2019, ingediend door de dames Cassart-Mallieux en Gallant herneemt het voorontwerp van wet Peeters-Ducarme, dat aanvullend aan de wet Peeters-Borsus van 31 mei 2017 met betrekking tot de verplichte verzekering tienjarige aansprakelijkheid van architecten, aannemers en andere dienstverleners in de woningbouw, een verplichte verzekering van de burgerlijke beroepsaansprakelijkheid in de bouwsector voorzag voor de intellectuele dienstverleners.

Sinds 1 januari 2019 moeten aannemers in Vlaanderen niet langer beschikken over een vestigingsattest om het beroep van aannemer te mogen uitoefenen. De Vlaamse Regering heeft hiertoe besloten op 19 oktober 2018 in navolging op een Europese Richtlijn van 7 september 2005.
In het Waalse en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest blijft de vestigingswetgeving vooralsnog wel gehandhaafd.

Niet elke architectenopdracht wordt volledig uitgevoerd en niet elk project wordt door een en dezelfde architect van begin tot einde begeleid. Welke stappen moeten worden ondernomen in deze gevallen? Daar gaan we wat dieper op in.

De Wet van 31 mei 2017 betreffende de verplichte verzekering van de tienjarige burgerlijke aansprakelijkheid van aannemers, architecten en andere dienstverleners in de bouwsector van werken in onroerende staat, de zogenaamde “Wet Peeters”, is op 1 juli 2018 in werking getreden.
Deze wet roept vele praktische vragen op, die nog niet allemaal kunnen beantwoord worden.
Om onze verzekerden zo goed mogelijk te beschermen, heeft Protect haar voorbeeld-architectuurcontract aangepast aan de nieuwe vereisten van de Wet Peeters.

Welke rol moet de architect spelen wanneer een aannemer de werf verlaat, fouten begaat en weigert ze op te lossen, als zijn richtlijnen niet worden opgevolgd of de regels van de kunst niet worden nageleefd ? Kan of moet de architect de aannemer dan in gebreke stellen?
Deze vragen worden ons vaak gesteld door verzekerden als zij zich in dergelijke situatie bevinden en als de bouwheer aan de architect om advies vraagt en wilt weten welke stappen hij moet ondernemen.

Op vrijdag 27 april 2018 verscheen in het Belgisch Staatsblad de Wet van 15 april 2018 houdende hervorming van het ondernemingsrecht.
Deze Wet wijzigt verschillende regelgevingen vanaf 1 november 2018 (artikel 260). Zo worden er niet enkel aanpassingen aangebracht aan het Burgerlijk- en Gerechtelijk Wetboek, het Strafwetboek en (hoofdzakelijk) het Wetboek van Economisch Recht, maar ook aan het huidige Wetboek van Vennootschappen. Aangezien de aansprakelijkheid van onze ontwerpers tot onze expertise behoort, vonden wij het belangrijk mee te delen dat deze wet ook consequenties zal hebben voor samenwerkingsvormen zonder rechtspersoonlijkheid, met name de maatschap - of tijdelijke vereniging zoals deze vaak wordt genoemd. 

De laatste paar weken kreeg je via ons en andere kanalen veelal juridische informatie over de nieuwe verzekeringsplicht voor de tienjarige aansprakelijkheid. Met deze nieuwsbrief willen wij nu een praktisch maar indicatief overzicht geven van wie zich nu voor welke gebouwen vanaf 1 juli 2018 verplicht dient te verzekeren voor hun tienjarige aansprakelijkheid voor problemen van soliditeit en stabiliteit. Dit overzicht dat wij aanreiken is echter niet limitatief, maar zo heb je alvast een beeld van de zaken waarop je moet letten en waaraan je je kan verwachten. 
Je kan hier een printvriendelijke versie vinden van de tabellen die zijn gebruikt in deze nieuwsbrief.

Zoals je misschien al las op onze website, zal de verzekeringsplicht voor de beroepsaansprakelijkheid - zoals voorzien in de wet Laruelle - vanaf 1 juli 2018 vervangen worden door een uitgesplitste verzekeringsplicht. Het eerste luik met betrekking tot de decenale woning (de wet Peeters-Borsus) deden we daarin al uit de doeken.

We lichtten toen ook al een tipje van de sluier op over de wet Peeters-Ducarme, een aanvulling van de eerste wet die toen nog in de maak was. Geruchten in de wandelgangen lieten vermoeden dat deze tweede wet voorlopig zou uitgesteld worden.