Zoals intussen genoegzaam gekend dienen de verzekeringsplichtige bouwpartners uiterlijk bij aanvang van hun respectieve werken een verzekeringsattest voor te leggen, waarmee zij bewijs moeten leveren dat hun tienjarige aansprakelijkheid is verzekerd conform de Wet Peeters-Borsus, van toepassing bij woningbouw.

De wetgever heeft hier een bijkomende, administratieve taak opgelegd aan de architect. Artikel 12 §1, 2° van de Wet bepaalt dat het attest moet worden voorgelegd aan de architect en dat de architect dit, indien nodig, moet opeisen.

De architect is dus door de wetgever belast om te controleren of de verzekeringsplichtige bouwpartners ook de verzekering hebben onderschreven, door de aanwezigheid na te gaan van het vereiste verzekeringsattest.

In de praktijk loopt dit niet altijd van een leien dakje. Sommige aannemers zijn niet op de hoogte van deze verplichting of beweren althans er niet van op de hoogte te zijn. Soms beweren zij niet onder de verplichting te vallen of nog, vorderen zij van de bouwheer een bijkomend bedrag om deze verzekering af te sluiten, waartoe de bouwheer niet altijd bereid is.

De architect bevindt zich dan in een moeilijke positie en vele verzekerden betreuren de tijd en energie die zij spenderen aan het continu opvragen van de attesten, regelmatig zonder resultaat.

 

De verplichting van de architect en de mogelijkheden van de bouwheer

De Wet verplicht de aannemer om zijn tienjarige aansprakelijkheid te verzekeren, en het verzekeringsattest ten laatste bij aanvang van de werken aan de bouwheer en de architect over te maken.

De architect op zijn beurt is wettelijk verplicht te controleren of de verzekeringsplichtige bouwpartners de verzekering hebben onderschreven en het attest op te eisen  indien het niet wordt voorgelegd. Als de aannemer u het attest niet overmaakt dan moet u hem dus in gebreke stellen en het attest opeisen, idealiter met de bouwheer in kopie. De architect kan de aannemer echter niet verbieden de werken aan te vangen of voort te zetten als het attest niet is afgeleverd. De architect heeft immers geen contract met de aannemer.

De bouwheer van zijn kant heeft wel een overeenkomst met de aannemer en beschikt dus wel over de juridische hefbomen om deze laatste te verplichten de verzekering te onderschrijven en te verbieden de werken aan te vatten of voort te zetten zonder dat is bewezen dat de verzekering is afgesloten.

 

Wat kan de architect ondernemen?

Allereerst benadrukken wij het belang om te kunnen bewijzen dat de architect heeft voldaan aan zijn controleplicht. De architect moet dus in eerste instantie schriftelijk de betrokken aannemer verzoeken het attest voor te leggen.

Wordt het attest u na één of meerdere schriftelijke verzoeken niet voorgelegd, dan adviseren wij om uw bouwheer hiervan schriftelijk op de hoogte te brengen. Op die manier toont u ten opzichte van uw contractpartij, de bouwheer, aan dat u aan uw controleplicht hebt voldaan en voldoet u tevens aan uw informatieplicht. Per slot van rekening is de bouwheer diegene die er baat bij heeft dat zijn bouwpartners verzekerd zijn voor de schade die zij hem zouden toebrengen, en is hij ook de enige persoon die die bouwpartners kan dwingen aan hun wettelijke verzekeringsplicht te voldoen.

U kan zich in de opmaak van een dergelijke brief op onderstaande tekst baseren:

“Beste ...,

 

Niettegenstaande mijn uitdrukkelijke en meerdere verzoeken dienaangaande, stel ik vast dat aannemer X zijn werken voor uw project heeft aangevat/dreigt aan te vatten zonder dat hij het conform de Wet van 31 mei 2017 vereiste verzekeringsattest heeft voorgelegd, waarmee hij dient te bewijzen dat zijn tienjarige aansprakelijkheid is verzekerd.

 

Zoals u weet verplicht de wet van 31 mei 2017 de aannemer immers om voor aanvang der werken een verzekeringsattest voor te leggen waaruit blijkt dat hij zijn tienjarige aansprakelijkheid voor de volle tien jaar na aanvaarding der werken heeft verzekerd.

 

Diezelfde wet verplicht mij als architect om dit verzekeringsattest op te vragen indien het niet wordt voorgelegd. Dit heb ik reeds meermaals (cf schrijven van ............) opgevraagd bij de aannemer die evenwel geen gevolg heeft gegeven aan mijn verzoeken. Als architect heb ik niet de mogelijkheid om de uitvoering der werken op te schorten tot na voorlegging van het attest. Enkel u als opdrachtgever kan acties ondernemen tegen de aannemer.

 

Ik durf  dan ook ten stelligste aandringen opdat u de aannemer zou verplichten de werken stil te leggen/verbieden de werken aan te vatten totdat het attest kan worden voorgelegd, bij gebreke waaraan ik als architect geen enkele verantwoordelijkheid kan dragen voor de ongunstige gevolgen die kunnen resulteren uit het ontbreken van dit attest en de vereiste verzekering. In voorkomend geval zal ik genoodzaakt zijn alle nadelige gevolgen die ik zou kunnen ondervinden indien u geen gevolg zou geven aan mijn verzoek, op u te verhalen.

 

Onderhavig schrijven wordt u onder voorbehoud van alle recht en zonder enige nadelige erkentenis verstuurd.

 

Hoogachtend,”

 

Wij begrijpen dat het niet altijd evident is om een brief in die bewoordingen naar de bouwheer te sturen, maar anderzijds gaat het natuurlijk om een zeer ernstige materie en is het belangrijk dat u zich als architect voldoende beschermt.

In het beste geval wordt deze brief per aangetekend schrijven verstuurd, maar een mail zou ook kunnen volstaan indien kan bewezen worden dat de bouwheer hem goed heeft ontvangen, bijvoorbeeld als hij erop reageert.

Voormeld voorstel van schrijven kan gebruikt worden voor particuliere opdrachtgevers. Sowieso raden wij u aan om bij specifieke situaties of problemen de studiedienst van Protect te contacteren voor advies.

 

Tips en bedenkingen

Als laatste punt geven wij u nog enkele tips en bedenkingen mee met betrekking tot de uitoefening van uw controleplicht op de attesten:

1. Via onze Protect-tool (MyProtect - https://login.protect.be/NL/) hebt u de mogelijkheid om de aannemers een mail te sturen waarin reeds alle informatie is vervat die de aannemer nodig heeft om bij zijn verzekeraar het attest aan te vragen.
   
   Op die manier vermijdt u een overvloedige correspondentie waarin om bijkomende info wordt gevraagd of een excuus van de aannemer dat hij niet over de nodige info beschikte om het attest aan te vragen.
   
   
2. Voorzie in de administratieve bepalingen van uw lastenboek dat de aannemer ertoe gehouden is de wettelijke verzekeringsplicht na te leven en tijdig het vereiste verzekeringsattest over te maken. Aan de bouwheer kan geadviseerd worden om een gelijkaardige bepaling aan het aannemingscontract toe te voegen.
   
   Op die manier kan u discussies vermijden nadat de aannemingsovereenkomst is afgesloten waarbij de aannemer een bijkomend bedrag wil vorderen, en de bouwheer zou weigeren dit te betalen. Het betreft een wettelijke plicht van de aannemer waarvan hij de naleving niet zomaar afhankelijk kan stellen van betaling door de bouwheer.
   
   
3. Ook de stabiliteitsingenieur moet een verzekeringsattest voorleggen, voor aanvang van de werken die het voorwerp uitmaken van zijn studie.

De ingenieur zal eveneens verschillende gegevens nodig hebben om dit attest te kunnen aanmaken. Via onze Protect-tool (MyProtect - https://login.protect.be/NL/) kan u hem die gegevens overmaken. Als de stabiliteitsingenieur bij Protect is verzekerd, kan u hem bovendien een link doorsturen waarmee het attest op een verkorte manier kan worden bekomen. Als de stabiliteitsingenieur uw subcontractant is, dan is hij opgenomen in uw tienjarige verzekering.

 

Samenvatting

De wetgever heeft de architect belast met een bijkomende, administratieve taak. De architect moet controleren of de verzekeringsplichtige bouwpartners de verzekering hebben afgesloten die de Wet Peeters-Borsus hen oplegt te onderschrijven. De architect beschikt echter niet over de juridische mogelijkheden om onwillige bouwpartners te dwingen de verzekering af te sluiten. Het is dan ook zeer belangrijk dat kan bewezen worden dat is voldaan aan de controletaak en dat de bouwheer correct geïnformeerd is.

Schriftelijke correspondentie is essentieel. De architect dient de bouwheer te informeren over de aan- of afwezigheid van de attesten, zodat deze laatste in de mogelijkheid is de vereiste actie te ondernemen. Per slot van rekening is het de bouwheer aan wie de verzekering zal ten goede komen.