30 jaar architectuur en verzekeringen

30 jaar al staan we aan de zijde van architecten. In die tijd is het vak sterk geëvolueerd, en wij evolueerden mee. Voor PROTECT 30 spraken we met vier architecten die er 30 jaar geleden ook al bij waren. Vier klanten van het eerste uur. Hoe kijken zij terug op hun loopbaan, welke mijlpalen springen er voor hen uit en is hun visie op verzekeringen veranderd?

Aflevering 1: Rondetafelgesprek met Bruno D’hondt

Wat heb je zien veranderen in de bouwsector de voorbije 30 jaar?

De digitalisering heeft, net zoals de volledige wereld, ook het architectenberoep gewijzigd. Ikzelf ben afgestudeerd in 1981. Pen en papier hebben vooral in de jaren ‘88-‘89 plaats geruimd voor Autocad. Dit computerprogramma om technische tekeningen te maken heeft de sector grondig gewijzigd. De markt werd gegrepen door jonge architecten.

Die digitalisering staat niet stil en is continu in evolutie. Nog altijd. Building Information Modelling bv., de laatste spreidstand voor vele architecten, is het architectenbureau achterwaarts ingerold vanuit de sector van de studiebureaus. Aangespoord door studiebureaus, facilitymanagers enz. zijn ook de architecten genoodzaakt om BIM-bouwmodellen op te maken. Alle bouwpartners werken in hetzelfde model zodat een geïntegreerde samenwerking tussen de verschillende schakels in de bouwkolom mogelijk wordt. Nuttige en noodzakelijke data worden op die manier vastgelegd door de verschillende bouwpartners in de keten.

Want ook hier ligt een belangrijke evolutie in de bouwsector: vroeger had je de klassieke driehoek van bouwheer–architect–aannemer, of opdracht-ontwerp-uitvoering. Nu is de driehoek een veelhoek geworden.

Op het vlak van de bouwpartners: een project veronderstelt vandaag een samenwerking tussen de bouwheer, de bouwcoördinator, de architect, de ingenieur stabiliteit, de ingenieur technieken, de ingenieur akoestiek, de EPB-verslaggever, de veiligheidscoördinator, de vergunningsverlenende overheid, de brandweerdeskundige, de milieudeskundige … De architect moet daarin zijn rol kunnen blijven spelen en heeft hierbij twee keuzes: ofwel blijft hij degene die het project aandrijft en dus best geïnformeerd moet blijven, ofwel kiest hij ervoor zich zuiver op het ontwerp te concentreren en moeten anderen hem ontlasten van al het overige. Binnen ons bureau opteren wij voor de eerste keuze. Wij willen een belangrijke spil in het project blijven. We dragen hoe dan ook een belangrijke verantwoordelijkheid en willen die ook opnemen.

De veelhoek draait niet alleen om meer bouwpartners maar ook om meer producten, meer normen, ook meer spelers binnen het architectenberoep zelf. Meer concurrentie dus. Dat drijft de competitie omhoog en werkt niveauverhogend, hetgeen uiteraard zeer positief is. Overheden spelen daarop in via wedstrijden. Jammer genoeg zijn die wedstrijden niet altijd goed georganiseerd en meestal ook slecht gehonoreerd. Wedstrijden vergen heel wat werk van een ontwerpteam. Een architect die meedingt in een wedstrijd legt zijn hele kern-competentie op tafel (aannemers moeten een prijsofferte opmaken terwijl een architect vaak een project verregaand moet uitwerken). In het slechtste geval - hetgeen voorkomt - eigent de opdrachtgever zich het ontwerp van de architect toe op oneigenlijke wijze... Er bestaat daar een woord voor... Architecten zouden hier moeten tegen opkomen, zouden vanuit hun sector met kracht hun plaats moeten opeisen, hun belangen verdedigen.

De populatie op een werf is ook sterk veranderd in de loop der jaren, meer multicultureel, wat de samenwerking niet altijd vergemakkelijkt. Ook dit gegeven heeft zijn impact op de taken en verantwoordelijkheden van de architect.

Hoe zijn de taken en verantwoordelijkheden geëvolueerd in die 30 jaar?

Bovenstaande evolutie verplicht elke architect tot permanente bijscholing of herscholing en noodzaakt elk bureau om ook een beroep te doen op jonge profielen. Waar vroeger de medewerker met veel ervaring niet mocht ontbreken zijn nu de jonge profielen onmisbaar geworden.

Pro-activiteit van de architect wordt belangrijk. In de ontwerpfase moet hij alle partners, alle ideeën samenbrengen om het project gezamenlijk uit te werken. Nog belangrijker is voelen wanneer ‘het water te heet wordt’, wanneer specialisten noodzakelijk ingeschakeld moeten worden. Dit betekent in geen geval dat de architect zijn rol niet meer moet spelen. Hij moet goede instructies en correcte informatie verschaffen zodat de specialist zijn taak correct kan uitvoeren. Zelfs wanneer specialisten worden ingeschakeld moet de architect er dicht bij blijven. Nauw overleg is onontbeerlijk. Als bv. een ingenieur technieken wordt ingeschakeld dan blijft het belangrijk dat die ingenieur in zijn studie het architectuurverhaal blijft volgen. Architectuur wordt een verstrengeld gegeven waarbij de verantwoordelijkheden wel verschuiven maar niet verminderen.

Wat is voor jou het belang van de BA-verzekering en een langetermijnrelatie met de verzekeraar?

Of de noodzaak van een BA-verzekering in die dertig jaar is toegenomen? Het is een feit dat we almaar vaker en vlugger worden aangesproken. Een krappe timing en een verminderde tolerantie t.o.v. van fouten van een architect dwingen ons ertoe om sneller onze verzekeraar op de hoogte te brengen van een probleem. De complexiteit verhoogt. Discussies hebben vaak belangrijke financiële gevolgen en het wordt belangrijk om die kordaat te kunnen kortsluiten. Beroep doen op een externe raadgever, die het met de nodige afstand bekijkt en objectiever kan adviseren, kan hierbij helpen. Een van de tien regels die mijn vader, ir.-arch. Roland D'hondt, jaren geleden heeft opgesteld was een goede BA-verzekering afsluiten en specialisten inschakelen als het nodig is.

Waarom ben je al die jaren trouw gebleven aan Protect?

Mijn vader heeft destijds als eerste een BA-verzekering afgesloten via Ides Ramboer. Als vriend en als makelaar kon Ides als geen ander mijn vader overtuigen van de noodzaak en het belang van een BA-verzekering, lang voor dit een wettelijke verplichting werd. Uiteraard zijn verzekeraar en makelaar niet hetzelfde maar toch is de persoon van Ides Ramboer de spil geweest in onze samenwerking. Die persoonlijke relatie is gebleven. Ook ik heb die altijd als heel belangrijk ervaren, mee door het besef dat een langdurige relatie in dit geval alleen maar voordelen heeft. Protect heeft ons al die jaren kunnen overtuigen; niet alleen verzekeringstechnisch, maar ook voor juridisch advies i.v.m. ons beroep kunnen we bij Protect terecht.

---
Bruno D'hondt is ir.-arch. (RUG 1981); hij leidde het architecten- en ingenieursbureau D'hondt , opgericht door zijn vader ir.-arch. Roland D'hondt (RUG 1947), tot in 2017. In 2017 hebben architect Xavier Beyens ( Sint-Lucas 1992 ) en ir.arch. Dries Goesaert ( UG 2013 ) het management vervoegd als nieuwe vennoten in het bureau 'architecten en ingenieursbureau D'HONDT BEYENS GOESAERT - DBG', opgericht op 1 december 2017. Zowel openbare opdrachtgevers (Leiedal, Stad Kortrijk, brandweerzone Fluvia, OCMW Wervik, Politiezone VLAS, VIVES... ) als promotoren en ondernemingen (TVH, Pepsico, UNILIN, Galloo, Eribo projectontwikkeling, Lannoo, Mulder, Poco Loco, Lesage-Extrashop, ...) behoren tot het cliënteel.


Rondetafelgesprek Jo Verstraete